ปราจีนบุรี-บุญสารทลาวพวนวัดม่วงข่าวแก้วพิกุลยิ่งใหญ่
ภาพ/ข่าว:มานิตย์ สนับบุญ
วันนี้ 14 ก.ย.66 ผู้สื่อข่าวรายงานว่า ในวันพระ แรม 14 ค่ำ เดือน 9 ตรงกับประเพณีสารทพวนพบที่วัดม่วงขาวแก้วพิกุล หมู่ 6 ต.โคกปีบ อ.ศรีมโหสถ จ.ปราจีนบุรี อัน เป็นพื้นที่หนึ่งที่ที่เป็นชุมชนชาวไทยเชื้อสายลาวพวน สืบสานประเพณีต่าง ๆของชาวลาวพวน ที่อพยพมาอยู่ใน อ.ศรีมโหสถ จ.ปราจีนบุรี ที่ชาวลาวพวนเหล่านี้ยังคงยึดถือประเพณี วัฒนธรรมที่ปฏิบัติต่อกันมาแต่ครั้งยังอยู่ ที่ประเทศลาว ต่างพากันมาทำบุญสารทพวนหนาแน่นบนศาลการเปรียญมากกว่า 300 คนอันมีความเป็นเอกลักษณ์ ของชาวไทยพวน
นางกิมลุ้ย พินิจคล้า อายุ 87 ปี กล่าวว่า ตนเองมาทำสารทพวนทุกปี ประเพณีสารทพวน เป็นประเพณีหนึ่งของชาวไทยพวนที่ยึดถือปฏิบัติ เป็นแนวทาง วิถีทาง ทํานองคลองธรรม มาตั้งแต่บรรพบุรุษ เพื่อสั่งสอนลูกหลานด้วยความเลื่อมใสศรัทธา อาจจะเปลี่ยนแปลงบ้าง ตามยุคสมัย ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับอิทธิพลของวัฒนธรรมอื่นที่แทรกเข้ามาบดบัง สภาพเศรษฐกิจและการเปลี่ยนแปลง ของสังคม ประเพณีสารทพวน แสดงให้เห็นถึงความพิถีพิถันในการทํางาน เริ่มตั้งแต่การเตรียมวัตถุดิบ วัสดุ อุปกรณ์ ในการมาทำบุญวันสารทพวนนี้ ประกอบด้วยการ ทอดผ้าป่า ให้ปู่ย่าตายายที่ล่วงลับไปแล้ว ของแต่ละ ครอบครัว ซึ่งที่วัดม่วงขาวแก้วพิกุลนี้ เป็นวัดพวน อาหารที่นำมาก็จะเน้นกระยาสารทข้าวเหนียวแดง กล้วยอ้อย สตางค์ แล้วแต่จะใส่อะไรก็ได้ มีกิ่งมะขามในกองผ้าป่า
ด้าน นางกิมลุ้ยกล่าว นางถวิล มะลิซ้อน อายุ 78 ปีกล่าวว่า บุญสารทพวน เป็นการมาทำบุญกระยาสารท ทอด ผ้าป่า ให้พ่อแม่ ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว ตามประเพณี เพราะเป็นสารทพวน ก็ต้องมี กระยาสารท พ่อแม่เคยทำมา เราก็ทำต่อ ตั้งใจทำทุกปีนางถวิล กล่าว และกล่าวต่อไปว่า “สารทพวน จะทําใน หมู่บ้านไทยพวน ในวันแรม 14 ค่ำ เดือน 9 สารท นํากระยาสารทพร้อมอาหารคาวหวานไปทําบุญที่ วัดม่วงขาวแก้วพิกุล พร้อมในแต่ละครอบครัวจะจัดกองผ้าป่ามาทอดเพื่ออุทิศบุญกุศลให้บรรพบุรุษ
ด้าน นางบุญล้ำ ระวังกิจ อายุ 84 ปี ประเพณีบุญสารทพวน มีแต่ดั้งแต่เดิม สิ้นเดือน 9 ของทุกปี มีการทอดผ้าป่า ชักบังสกุล ชาวบ้านมาทำกันทุกบ้าน บางบ้านก็รวมพี่รวมน้องมา 1 กอง จัดกองผ้าป่าในกระจาด ตะกร้า ในกองผ้าป่าจะมีกระยาสารทข้าวเหนียวแดง บางคน นำ เหรียญ มา วางบน ตามตะกร้า หรือ ภาชนะ ต่างๆ ที่ชาวบ้านนำมาวาง ตรงกลางศาลา เพื่อเป็นการอนุโมทนาบุญร่วมกัน กองผ้าป่าปีนี้มีทั้งหมด 76 กอง ที่หมู่บ้านม่วงขาวมีบ้านเรือนประชาชน 600 กว่าหลังคาเรือน 2 หมู่บ้าน เป็นหมู่บ้านชาวไทยเชื้อสายลาวพวนที่ใหญ่ จะมีประเพณีของลาวพวนทุกประเพณี เช่น สารทพวน และ บุญข้าวหลาม นางบุญล้ำกล่าว และกล่าวต่อไปว่า สําหรับการทํากระยาสารท การแสดงความมีน้ำใจ ความสามัคคีร่วมแรงร่วมใจกัน มีการช่วยเหลือกัน ผู้ที่ทําเสร็จแล้ว ก็ช่วยผู้ที่ยังทําไม่เสร็จ การแสดงความกตัญญูต่อพื้นดินทํากิน โดยมีการนํา สํารับคาวหวาน และทําห่อข้าว ไปใส่ในนา และทําหาบผียี่ผีเจียงไปส่งไว้นอกบ้านด้วย เพื่อส่งผลให้พืชผลในไร่ นาอุดมสมบูรณ์ ได้ผลผลิตมีกินตลอดปี
ขั้นตอนปฏิบัติงานหรือพิธีกรรมชาวบ้าน ประเพณีสารทพวนมีขั้นตอนปฏิบัติเป็นระยะๆ กล่าวคือ เมื่อถึงวันแรม 8 ค่ำ จะเริ่มนําข้าวเปลือก ข้าวเหนียวมาแช่ไว้ 2 – 3 คืน แล้วนํามาคั่ว ในวันแรม 9 ค่ำ 10 ค่ำ นําข้าวมา ตําเป็นข้าวเม่าและคั่งข้าวตอก วันแรม 11 ค่ำ 12 ค่ำ จะเป็นวันรางข้าวเม่า รางถั่ว รางงา วันแรม ๑๓ ค่ำ จะเป็นวันกวนขนมกระยาสารท ทุกครัวเรือนจะทํากันเอง ผู้ที่ทําเสร็จแล้วก็ช่วยผู้ที่ยังไม่เสร็จ เป็นการแสดงน้ำใจไมตรีต่อเพื่อนบ้าน วันแรม 14 ค่ำ เป็นวันพระ ตอนเช้าไปตักบาตรที่วัด มีการนํา สํารับคาวหวาน ,จัดกองผ้าป่า และ นําห่อข้าวไปบ้านละ 5 – 6 ห่อ เพื่อนําไปใส่ในนา และทําหาบ ผียี่ผีเจียงไปส่งไว้ นอกบ้านด้วย โดยจะใช้หม้อตาลใส่ขนมจีน ขนมสารท กับข้าวคาวหวาน ผลไม้ต่างๆ เช่น เผือกมันที่ ต้มแล้ว ใส่รวมๆ กันลงในหม้อตาล นําไปไว้ในทุ่งนา ในวันสารทพวน ซึ่งเป็นวันแรม 14 ค่ำ ชาวบ้านจะนํากระยาสารทพร้อมอาหาร คาวหวาน กองผ้าป่า ไปทําบุญที่วัด หลังจากเสร็จสิ้นการทําบุญ มีการรับประทานอาหารร่วมกัน ผู้สื่อข่าวรายงานเพิ่มเติม หลังการทำบุญแล้วจากนั้นหลายรายขอพร-โชคลาภ เลขเด็ดปู่ท้าวเวชสุวรรณ 137 – 37