เพชรบุรี-ศาลปกครองมีคำพิพากษาในคดีชาวบ้านในตำบลท่าแลง

ภาพ/ข่าว:สุรพล  นาคนคร

                     ศาลปกครองเพชรบุรี มีคำพิพากษาในคดีชาวบ้านในตำบลท่าแลง ฟ้องเพิกถอนใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพประเภทบ่อขยะ ของบริษัท ดับเบิลยูพีจีอี เพชรบุรี จำกัด

                 ศาลปกครองเพชรบุรี มีคำพิพากษาในคดีชาวบ้านในตำบลท่าแลง ฟ้องเพิกถอนใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพประเภทบ่อขยะ ของบริษัท ดับเบิลยูพีจีอี เพชรบุรี จำกัด โดยวินิจฉัยว่า เป็นคำสั่งที่ไม่ชอบด้วยกฏหมาย และผู้ออกใบอนุญาตละเลยต่อหน้าที่ในการแก้ไขระงับเหตุรำคาญที่เกิดขึ้น ซึ่งอาจเกิดอันตรายอย่างร้ายแรงต่อสุขภาพ หรือมีผลกระทบต่อสภาวะความเป็นอยู่ที่เหมาะสมกับการดำรงชีพของประชาชน หรือเพื่อให้สามารถดำรงชีพอยู่ได้อย่างปกติและต่อเนื่องในสิ่งแวดล้อมที่จะไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพอนามัย สวัสดิภาพ หรือคุณภาพชีวิตของตน อันเป็นสิทธิที่ผู้ฟ้องคดีทั้งสามสิบแปดคนพึงได้รับตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
               สืบเนื่องจากชาวบ้านในตำบลท่าแลง อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี ได้ยื่นฟ้องต่อศาลปกครองเพชรบุรี ศาลรรับฟ้องเมื่อวันที่ 9 ม.ค.2562 เพื่อเพิกถอนใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ประเภทบ่อขยะ ของบริษักดับเบิลยูพีจีอี เพชรบุรี จำกัด เนื่องจากมีการนำขยะจากนอกเขตเทศบาลตำบลท่าแลง ทั้งในจังหวัดและนอกจังหวัดเพชรบุรี เข้ามากองเพื่อรอการเผาเป็นเชื้อเพลิงในการผลิตกระแสไฟฟ้า ก่อนที่โรงงานผลิตกระแสไฟฟ้าจะแล้วเสร็จ มีขยะเก่ารวมกับขยะใหม่ ประมาณ 400,000 ตัน ส่งกลิ่นเหม็น และมีน้ำชะขยะขณะขนขยะเข้ามาที่บ่อขยะรวมทั้งมีน้ำชะขยะไหลและซึมลงสู่ชั้นน้ำใต้ดิน แผ่กระจายไปทั่วพื้นที่ทำให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญ และน้ำจากแหล่งน้ำโดยรอบไม่สามารถใช้อุปโภค-บริโภคและประกอบอาชีพได้ ศาลปกครองเพชรบุรีใช้เวลาในการไต่สวนและแสวงหาพยานหลักฐานประมาณ 2 ปี จึงมีคำสั่งนัดฟังคำพิพากษาในวันนี้ (31 มี.ค.2564)
               โดยศาลปกครองเพชรบุรีมีคำพิพากษาในคดีหมายเลขดำที่ ส. 4/2561 คดีหมายเลขแดงที่ ส. /2524 ระหว่าง นางสาวสุมล สุตะวิริยะวัฒน์ ที่ 1 กับพวกรวม 38 คน ผู้ฟ้องคดี นายกเทศมนตรีตำบลท่าแลง ที่ 1 กับพวกรวม 3 คน ผู้ถูกฟ้องคดี
                ผู้ฟ้องคดีทั้งสามสิบแปดคนฟ้องว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 (นายกเทศมนตรีตำบลทำแลง)ได้อนุญาตให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 (บริษัท ดับเบิลยูพีจีอี เพชรบุรี จำกัด) เป็นผู้ดำเนินโดรงการบริหารจัดการและกำจัดขยะมูลฝอยแบบครบวงจร ตามสัญญาเลขที่ 1/2557 ลงวันที่ 29 กรกฎาคม 2557 ซึ่งเป็นการออกใบอนุญาตที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย โดยตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาผู้ฟ้องคดีและประชาชนในพื้นที่ได้รับความเดือดร้อนรำคาญทั้งกลิ่นเหม็นจากกองขยะ รวมทั้งน้ำชะขยะที่ไหลออกจากพื้นที่บ่อขยะและน้ำเสียจากกองขยะที่ซึมลงใต้ดิน ซึ่งผู้ฟ้องคดีและซาวบ้านได้ร้องเรียนไปยังผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 (เทศบาลตำบลท่าแลง) รวมถึงหน่วยงานอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องมาโดยดลอด แต่ยังคงไม่ได้รับการดูแลและดำเนินการให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 แก้ไขให้เป็นไปตามกฎหมาย ผู้ฟ้องคดีทั้งสามสิบแปดคนเห็นว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 และผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ละเลยต่อหน้าที่ในการควบคุมให้มีการดำเนินการที่ไม่ก่อให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญ และออกใบอนุญาตโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย จึงยื่นฟ้องคดีต่อศาล ขอให้ศาลมีคำพิพากษาหรือคำสั่งให้เพิกถอนใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ประเภทบ่อขยะ ที่ออกให้กับผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 และให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 และผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2 ใช้อำนาจตามมาครา 25 แห่งพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535 สั่งให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ขนย้ายขยะที่นำมากองทิ้งไว้ออกนอกพื้นที่ให้แล้วเสร็จภายในเวลา 3 เดือน หรือ 90 วัน
                 ศาลพิเคราะห์แล้วเห็นว่า กรณีประเด็นการออกใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ประเภทบ่อขยะ ให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 นั้น เมื่อไม่ปรากฏข้อเท็จจริงว่าก่อนที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 จะออกใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เพื่อประกอบกิจการที่เป็นอันตราย ประเภทบ่อขยะ ในพื้นที่ประกอบการ จำนวน 105 ไร่ ซึ่งถือเป็นกิจการที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหรือปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ได้มีการเสนอเรื่องการขอออกใบอนุญาตดังกล่าวต่ออำเภอท่ายางและคณะกรรมการตรวจสอบกลั่นกรองการพิจารณาอนุญาต/อนุมัติโดรงการหรือเรื่องที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหรือปัญหาความเดือดร้อนของประชาชนเพื่อพิจารณา ตามหนังสือ ด่วนที่สุด ที่ พบ 0016.3/ว 10801 ลงวันที่ 10 กรกฎาคม 2551 เรื่องการตรวจสอบกลั่นกรองการอนุญาต/อนุมัติโครงการหรือเรื่องที่มีผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมหรือปัญหาความเดือดร้อนของประชาชน อีกทั้ง การประกอบกิจการดังกล่าวถือเป็นกิจการที่อาจกระทบถึงประโยชน์ได้เสียของเทศบาลหรือประชาชนในท้องถิ่น แต่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 กลับไม่ได้มีการเสนอเรื่องต่อประธานสภาเทศบาลเพื่อให้มีการออกเสียงประชามติในท้องถิ่นตามมาตรา 32 ทวิ แห่งพระราชบัญญัติเทศบาล พ.ศ. 2496 นอกจากนี้ กรณียังเป็นการออกใบอนุญาตและต่อใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ประเภทกิจการบ่อขยะ ก่อนที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 จะเริ่มดำเนินการแก้ไขปัญหาเรื่องกลิ่นและน้ำเสียจากบ่อขยะแล้วเสร็จ โดยผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ไม่ได้มีมาตรการที่ชัดเจนเพียงพอเกี่ยวกับวิธีการแก้ไขปัญหาเรื่องกลิ่นและน้ำเสีย รวมทั้งการบำบัดน้ำเสียจากบ่อขยะเพื่อป้องกันปัญหาและผลกระทบต่าง ๆ อันเกิดจากกองขยะพิพาท อีกทั้งยังเป็นการออกใบอนุญาตและต่ออายุใบอนุญาต โดยไม่ได้นำเอาข้อเท็จจริงและสภาพปัญหาที่เกิดขึ้นมาพิจารณาร่วมกับผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 เพื่อป้องกันผลกระทบต่อคุณภาพสิ่งแวดล้อม สุขภาพอนามัย วิถีชีวิต รวมทั้งเหตุเดือดร้อนรำคาญแก่ผู้ที่พักอาศัยโดยรอบพื้นที่ ดังนั้น การที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ออกใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพประเภทกิจการบ่อขยะ ให้แก่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 จึงถือได้ว่าเป็นการออกใบอนุญาตและต่ออายุใบอนุญาตที่ไม่เป็นไปตามขั้นตอนและวิธีการตามที่กฎหมายกำหนด และเป็นการใช้ดุลพินิจในการออกใบอนุญาตโดยไม่คำนึงถึงข้อเท็จจริงของสภาพปัญหากิจการบ่อขยะของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ที่เกิดขึ้น กรณีจึงมีผลให้ใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ เพื่อประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพประเภทกิจการบ่อขยะดังกล่าว ถือเป็นคำสั่งที่ไม่ซอบด้วยกฎหมาย
                     สำหรับประเด็นที่ว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ละเลยต่อหน้าที่ในการควบคุมการดำเนินการประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ ประเภทกิจการบ่อขยะ ของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 อันเป็นเหตุให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญแห่ผู้ฟ้องคดีทั้งสามสิบแปดคน หรือไม่ นั้น เห็นว่า เมื่อปัญหาเรื่องกลิ่นเหม็นและน้ำเสียจากบ่อขยะที่เกิดขึ้นเป็นผลโดยตรงที่มีสาเหตุจากการที่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ละเลยต่อหน้าที่ในการควบคุมดูแลให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 มีมาตรการที่ชัดเจนเพียงพอเกี่ยวกับวิธีการแก่ไขปัญหาเรืองกลิ่นและนำเสียรวมทั้งการบำบัดน้ำเสียจากบ่อขยะ อันเป็นเหตุก่อให้เกิดความเดือดร้อนรำคาญแก่ผู้ฟ้องคดีทั้งสามสิบแปดคนและผู้อยู่อาศัยโดยรอบพื้นที่ แม้ข้อเท็จจริงจะปรากฎต่อมาในภายหลังว่า ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ได้ดำเนินการแก้ไขป้ญหาด้วยวิธีการปิดคลุมกองขยะด้วยผ้า Geo Textile และผ้าพลาสติก HDPE รวมทั้งมีการปูพื้นบ่อรับน้ำชะขยะด้วยผ้า Geo Textile และผ้าพลาสติก HDPE ก็ตาม แต่โดยที่ปรากฎข้อเท็จจริงตามรายงานการดำเนินการตามคำสั่งกำหนดมาตรการหรือวิธีการเพื่อบรรเทาทุกข์ชั่วคราวพากษาว่ายังคงมีปัญหาเรื่องกลิ่นของขยะใหม่ที่รอการปิดคลุม อีกทั้งปรากฏตามบของอธิบดีกรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม พยานผู้เชี่ยวพบคำโลหะหนักในตัวอย่างน้ำในบ่อติดตามตรวจสอบคุณภาพน้ำใต้ดินภายในสถานที่กำจัดขยะมูลฝ่อยของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 เกินค่ามาตรฐานตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 20 (พ.ศ.2543)ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เรื่อง กำหนดมาตรฐานคุณภาพน้ำใต้ดิน อาทิ สารหนู (As) ตะกั่ว (Pb) แมงกานีส (Mก) และซีลีเนียม (Se) ซึ่งสันนิษฐานได้ว่าน้ำชะขยะมูลฝอยในสถานที่ทำจัดขยะมูลฝอยมีการปนเปื้อนลงในน้ำใต้ดินในระดับบ่อน้ำดิ้นและในบริเวณพื้นที่โดยรอบของสถานที่กำจัดขยะมูลฝอยยังพบคำปริมาณสารหนูในแหล่งน้ำผิวดินที่เกินค่ามาตรฐานคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำผิวดินประเภทที่ 3 ตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (พ.ศ.2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เรื่อง กำหนดมาตรฐานคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำผิวดิน รวมทั้งยังพบค่โลหะหนักในแหล่งน้ำใต้ดินเกินค่ามาตรฐานตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 20 (พ.ศ. 2543) ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เรื่อง กำหนดมาตรฐานคุณภาพน้ำใต้ดิน ได้แก่ ตะกั่ว แมงกานีส สังกะสี และสารหนู นอกจากนี้แล้ว การประกอบกิจการของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 จนถึงปัจจุบันยังไม่ได้รับการต่ออายุใบอนุญาตจากผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 โดยถูกต้องอันเป็นการประกอบกิจการโดยไม่ได้รับการอนุญาตตามที่กฎหมายกำหนด แต่ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 กลับไม่ได้ดำเนินการออกคำสั่งให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ระงับการประกอบกิจการดังกล่าวแต่อย่างใด
                         กรณีจึงถือได้ว่าผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ละเลยต่อหน้าที่ในการแก้ไขระงับเหตุรำคาญที่เกิดขึ้นในสถานที่ประกอบกิจการบ่อขยะของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ซึ่งอาจเกิดอันตรายอย่างร้ายแรงต่อสุขภาพ หรือมีผลกระทบต่อสภาวะความเป็นอยู่ที่เหมาะสมกับการดำรงชีพของประชาชน หรือเพื่อให้สามารถดำรงชีพอยู่ได้อย่างปกติและต่อเนื่องในสิ่งแวดล้อมที่จะไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อสุขภาพอนามัย สวัสดิภาพ หรือคุณภาพชีวิตของตน อันเป็นสิทธิที่ผู้ฟ้องคดีทั้งสามสิบแปดคนพึงได้รับ ทั้งนี้ ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2550 มาตรา 66 มาตรา 67 วรรคหนึ่ง รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 มาตรา 43 (2) มาตรา 50 (8) มาตรา 57 (2) และพระราชบัญญัติการสาธารณสุข พ.ศ. 2535 มาตรา 28 วรรคสาม

                      ศาลปกครองเพชรบุรีจึงมีคำพิพากษาให้เพิกถอนใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพทุกฉบับ แต่ด้วยเหตุที่ใบอนุญาตประกอบกิจการที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพแต่ละฉบับนั้นได้สิ้นผลลงโดยเงื่อนเวลาตามที่ได้ระบุไว้ในใบอนุญาตแต่ละฉบับแล้ว กรณีจึงไม่มีความจำเป็นที่ศาลจะต้องกำหนดคำบังคับให้เพิกถอนใบอนุญาตดังกล่าว และให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ใช้อำนาจตามกฎหมายในการควบคุมผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 มิให้นำขยะใหม่เข้ามาในพื้นที่ดังกล่าว จนกว่าจะมีการอนุญาตโดยถูกต้องตามกฎหมายและให้ทำการปิดคลุมบ่อขยะอย่างมิดชิดป้องกันมิให้เกิดการแพร่กระจายของกลิ่น รวมทั้งป้องกันมิให้น้ำเสียอันเกิดจากขยะออกภายนอกพื้นที่ และให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ใช้อำนาจตามกฎหมายในการดวบคุม ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ให้ทำการแก้ไขพื้นฟูแหล่งน้ำผิวดินและน้ำใต้ดินให้เป็นไปตามเกณท์มาตรฐานตามประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 8 (พ.ศ. 2537) ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเลริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เรื่อง กำหนดมาตรฐานคุณภาพน้ำในแหล่งน้ำผิวดิน และประกาศคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับที่ 20 (พ.ศ. 2543) ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2534 เรื่อง กำหนดมาดรฐานคุณภาพน้ำใต้ดิน ทั้งนี้ ให้ดำเนินการให้แล้วเสร็จภายในเก้าสิบวันนับแต่วันที่คดีถึงที่สุดู โดยมีข้อสังเกดเกี่ยวกับแนวทางหรือวิธีการดำเนินการให้เป็นไปตามคำพิพากษา กล่าวคือ หากผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ยังคงฝ่าฝืนไม่ปฏิบัติให้ถูกต้องดามกฎหมาย ให้ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1 ดำเนินการกับผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ตามที่กฎหมายกำหนดโดยเคร่งครัด และให้ผู้ถูกฟ้องคดีทั้งสามร่วมกันพิจารณาดำเนินการดามข้อเสนอแนะของอธิบดีกรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในฐานะพยานผู้เชี่ยวชาญตามรายงานผลการตรวจสอบของพยานผู้เชี่ยวชาญ เพื่อเป็นการป้องกันผลกระทบอันเกิดจากการประกอบกิจการของผู้ถูกฟ้องคดีที่ 3 ที่มีต่อสิ่งแวดล้อม ชุมชน และสุขภาพอนามัยของประชาชน ต่อไป

สามารถติดตามข่าวสารอื่นๆได้ก่อนใครที่ https://www.siameagle.com
หรือ https://www.facebook.com/siameaglenews/