กำแพงเพชร-เยี่ยมชมงานบุญยลประเพณี”ทอดเทียนโฮม “
ภาพ/ข่าว:นพดล
แหล่งน้ำมันสิริกิติ์… ผลิตก๊าซธรรมชาติ… พุทธศาสตร์ลือเลื่อง… เมืองแห่งคุณธรรม… เลิศล้ำความสะอาด ทีมงานข่าวสายบุญจะพาไปเยี่ยมชมงานบุญยลประเพณี”ทอดเทียนโฮม “
แหล่งน้ำมันสิริกิติ์… ผลิตก๊าซธรรมชาติ… พุทธศาสตร์ลือเลื่อง… เมืองแห่งคุณธรรม… เลิศล้ำความสะอาด ทีมงานข่าวสายบุญจะพาไปเยี่ยมชมงานบุญยลประเพณี”ทอดเทียนโฮม ” ฮีต 12คองของประชาชนตําบลช่องลม อ.ลานกระบือ จ.กำแพงเพชร 4 ชาติพันธ์หลัก คือ “ไทเดิม” เป็นชาติพันธ์เก่าแก่ดั้งเดิมของ อ.ลานกระบือ พูดภาษาไทยโด่ “ไทดำ” หรือไทยโซ่ง ไทยทรงดำ เป็นชาติพันธ์ที่มีพื้นเพมาจากเพชรบุรี ราชบุรี สุพรรณบุรี “อีสาน” และ “ภูไท” ที่มีพื้นเพมาจากจังหวัดทางภาคอีสานมาตั้งถิ่นฐาน ซึ่งแต่ละชาติพันธ์จะมีขนบธรรมเนียม วัฒนธรรมประจำชาติพันธ์ุที่แตกต่างกันตามอัตลักษณ์ของตนเอง เมื่อมาอยู่รวมกัน ทำให้เกิดการสอดร้อยในวัฒนธรรม มีการช่วยเหลือและร่วมมือกันในการดำเนินกิจกรรมต่างๆของชาติพันธ์ รวมทั้งด้านการศาสนา “ประเพณีทอดเทียนโฮม” นางไสว สิงห์ทอง นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลประชาสุขสันต์ อำเภอลานกระบือจังหวัดกำแพงเพชรพร้อมฝ่ายบริหารและประชาชนในตำบลประชาสุขสันต์ได้ร่วมมือร่วมใจจัดงานประเพณีบุญทอดเทียนโฮมขึ้นมาซึ่งเป็นฮีตคองของคนไทยอีสาน ที่จะมีการทำบุญในช่วงเข้าพรรษา
โดยการทอดเทียนเหมือนกับการแห่เทียนจํานําพรรษาของคนภาคกลางที่จะทำกันก่อนการเข้าพรรษา จะแตกต่างบ้างเล็กน้อย ซึ่งท่านกํานันสุดใจ หล้าหาญ อดีตกำนันตำบลประชาสุขสันต์ ผู้ริเริ่ิมให้มีประเพณีทอดเทียนโฮม 2 ตำบล คือตำบลประชาสุขสันต์ และตำบลช่องลมจนปัจจุบันขยายออกไป มีตำบลอำเภอไทรงาม อำเภอขาณุวรลักษบุรี มาเข้าร่วม มีผู้เฒ่าผู้แก่ได้เล่าให้ฟังว่า “ การทอดเทียนโฮม ชาวบ้านจะทำกันช่วงเข้าพรรษา เพื่อเป็นการสั่งสมบุญ โดยจะมาช่วยกันแต่งต้นเทียนเพื่อนำไปถวายให้วัดต่างๆ โดยเฉพาะแม่บ้านจะมาช่วยกันพับแมงดา ทําบายศรี เพื่อตกแต่งต้นเทียนให้สวยงาม จะทําประมาณ 1–2 วัน
นอกจากต้นเทียนแล้วจะมีต้นเงิน คล้ายกับการตั้งกองผ้าป่า จะมีต้นกล้วยและให้ชาวบ้านช่วยกันบริจาคนําเงินไปติดที่ต้นกล้วย จํานวน 1 ต้น” ต่อมาเมื่อมีผู้เข้าร่วมจำนวนมาก จึงจัดให้มีการประกวดและแข่งขันเพื่อให้เกิดความสนุกสนานกับผู้เข้าร่วมบุญ มีการประกวดขบวนแห่ มีการรํานำหน้าขบวน มีทั้งเยาวชนไปจนถึงผู้สูงอายุจะซ้อมรํา และสวดทำนองสรภัญญะ การแข่งขันโคมไฟลอดห่วง บางวัดจัดให้มีการแข่งขันฟุตบอลเยาวชน การแข่งขันเปตอง การแข่งขันกีฬาพื้นบ้าน โดยใช้สนามที่วัด สร้างความสนุกสนานให้กับประเพณี จะมีการทอดเทียนสัปดาห์ละ 1 วัด โดยเริ่มตั้งแต่เข้าพรรษา เมื่อครบ 9 วัดก็ออกพรรษาพอดี เป็นการชักจูงลูกหลานให้เข้าวัดอย่างไม่น่าเบื่อ การเชื่อมสัมพันธไมตรีระหว่างหมูบ้าน ความสามัคคีที่เกิดกับชุมชน การส่งเสริมสถาบันครอบครัวให้มีกิจกรรมร่วมกัน ให้คนในชุมชนมีความเสียสละ มีความสามัคคีเชื่อมสัมพันธไมตรีระหว่างหมู่บ้านให้เป็นหนึ่งเดียว โดยมิได้มีการแยกเชื้อชาติ ศาสนา ภาษาเป็นการปลูกฝังคุณธรรมจริยธรรมให้กับเยาวชนเป็นการอนุรักษ์และส่งเสริมประเพณีท้องถิ่น จึงเป็นอีกประเพณีหนึ่งที่ควรส่งเสริมและสนับสนุนให้สืบสานประเพณีวัฒนธรรมให้มีต่อไป การจัดงานประเพณีทอดเทียนโฮมนั้นนายกเทศมนตรี นางไสว สิงห์ทองได้กล่าวว่า
1.เพื่อเป็นการอนุรักษ์ส่งเสริมขนบธรรมเนียมประเพณีที่ดีงามและวัฒนธรรมอันดีงามของท้องถิ่นรวมทั้งทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา2.เพื่อส่งเสริมการท่องเที่ยวในเชิงอนุรักษ์ทางวัฒนธรรมทางภาษาท้องถิ่นบทสวดทำนองสรภัญญะภาษาอีสาน3.เพื่อสืบทอดประเพณีวัฒนธรรมท้องถิ่นให้คงอยู่ต่อไป นายกไสวกล่าวว่า สำหรับภาษาถิ่นที่อนุรักษ์ไว้และถ่ายทอดเป็นภาษาหนังสือคือบุญทอดเทียนโฮม ฮีต 12 คอง 14 คนตำบลช่องลม
คนอีสาน แม้นพรากถิ่นบ้านเกิดมาอาศัยอยู่ในจังหวัดต่างๆ จะยังคงรักษาอัตตลักษณ์ ขนบธรรมเนียม ประเพณีอันดีงามไว้ สืบทอดให้ลูกหลานได้รู้จักตัวตนของคนอีสานที่รักสงบ เลื่อมใสในพระพุทธศาสนา ผ่านการดำเนินชีวิตในแต่ละช่วงเดือน ตาม “ฮีต 12 คอง 14” หรือจารีต 12 (12เดือน) ได้แก่
ฮีตสิบสอง ที่สำคัญของชาวอีสาน
เดือนอ้าย – บุญเข้ากรรม
เดือนยี่ – บุญคูนลาน
เดือนสาม – บุญข้าวจี่
เดือนสี่ – บุญพระเวส
เดือนห้า – บุญสงกรานต์
เดือนหก – บุญบั้งไฟ
เดือนเจ็ด – บุญซำฮะ
เดือนแปด – บุญเข้าพรรษา
เดือนเก้า – บุญข้าวประดับดิน
เดือนสิบ – บุญข้าวสาก
เดือนสิบเอ็ด – บุญออกพรรษา
เดือนสิบสอง – บุญกฐิน
คองสิบสี่ เป็นคำและข้อปฏิบัติคู่กับฮีตสิบสอง คอง หมายถึง แนวทาง หรือ ครรลอง ซึ่งหมายถึง ธรรมเนียมประเพณี หรือแนวทาง และ สิบสี่ หมายถึง ข้อวัตรหรือแนวทางปฏิบัติสิบสี่ข้อ ดังนั้นคองสิบสี่จึงหมายถึง ข้อวัตรหรือิแนวทางที่ประชาชนทุกระดับ นับตั้งแต่ ผู้มีหน้าที่ปกครองบ้านเมือง พระสงฆ์ และคนธรรมดาสามัญพึงปฏิบัติสิบสี่ข้อ อาจสรุปได้หลายมุมมองดังนี้
ฮีตเจ้าคองขุน
ฮีตท้าวคองเพีย
ฮีตไพร่คองนาย
ฮีตบ้านคองเมือง
ฮีตปู่คองย่า
ฮีตตาคองยาย
ฮีตพ่อคองแม่
ฮีตใภ้คองเขย
ฮีตป้าคองลุง
ฮีตลูกคองหลาน
ฮีตเถ้าคองแก่
ฮีตปีคองเดือน (ฮีตสิบสอง)
ฮีตไฮ่คองนา ฮีตวัดคองสงฆ์
ชาวพุทธที่จะร่วมงานบุญในปีต่อไปขอเชิญร่วมงานบุญทอดเทียนโฮมของชาวตำบลประสุขสันต์ตามวัดในเขตพื้นที่ในช่วงเข้าพรรษาคือ 1.วัดหร่ายการ้อง 2.วัดหนองกรด 3.วัดใหญ่ลานตาบัว4.วัดใหม่นิเวศน์ประชาสรรค์ 5.วัดดงอีบุก สะสมบุญไว้ใจเป็นสุข
สามารถติดตามข่าวสารอื่นๆได้ก่อนใครที่ https://www.siameagle.com
หรือ https://www.facebook.com/siameaglenews/
