ราชบุรี-ลงแขกปลูกข้าวไร่ ฟื้นฟูวิถีชีวิตกะเหรี่ยงบางกะม่า

ภาพ/ข่าว:สุจินต์ นฤภัย(เต้)

ชาวกะเหรี่ยงบ้านบางกะม่า จ.ราชบุรี ลงแขกปลูกข้าวไร่ เริ่มต้นเข้าสู่ฤดูการใหม่ช่วงเดือน 8 เป็นการฟื้นฟูวิถีชีวิตชุมชนชาวกะเหรี่ยง ที่สืบทอดกันมาอย่างยาวนาน

          วันที่ 22 มิ.ย.63 ชาวไทยเชื้อสายกะเหรี่ยงบ้านบางกะม่า หมู่ 1 ต.บ้านบึง อ.บ้านคา จ.ราชบุรี ได้ร่วมกันลงแขกปลูกข้าวไร่ เป็นการเริ่มต้นปลูกข้าวในฤดูการใหม่ช่วงเดือน 8 ย่างเข้าสู้หน้าฝน ซึ่งเป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งในเขตอุทยานแห่งชาติเฉลิมพระเกียรติไทยประจัน ที่ภาครัฐกันเขตออกมาให้ราษฎรอยู่เดิมได้ทำกินแลกกับการไม่บุกรุกพื้นที่ป่า การลงแขกปลูกข้าวไร่จะหมุนเวียนไปช่วยกันปลูก โดยไม่มีค่าจ้างแรงงาน ถือเป็นการสร้างความรักความสามัคคีให้เกิดกับชุมชน เป็นวัฒนธรรมประเพณีที่มีมาแต่โบราณของชาวกะเหรี่ยงบ้านบางกะม่า
          การลงแขกปลูกข้าวไร่ครั้งนี้ มีนายสุทธิพงษ์ พุทธจันทรา นายอำเภอบ้านคา นายพินิจ ร่มโพรีย์ นายก อบต.บ้านบึง นางจิระนันท์ เจียมเจริญ ผู้อำนวยการศูนย์พัฒนาราษฎรบนพื้นที่สูง จ.ราชบุรี นายนัฐยุทธ์ ร่มโพรีย์ กำนัน ต.บ้านบึง นายชูศิลป์ ชีช่วง ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 1 ต.บ้านบึง พร้อมชาวกะเหรี่ยงบ้านบางกะม่า ที่ร่วมแรงร่วมใจกันมาลงแขกปลูกข้าวไร่หมุนเวียน เป็นการผูดมัดใจของคนในชุมชนให้ซ่วยเหลือซึ่งกันและกัน โดยก่อนปลูกชาวกะเหรี่ยงได้ทำพิธีขอขมาต่อพระแม่ธรณี ในการนำพระแม่โพสพมาอยู่มาปลูก ก่อนผู้เฒ่าชาวกะเหรี่ยงจะนำเมล็ดพันธุ์ข้าวกล่าวคำขอขมา แล้วหยอดลงหลุมปลูกข้าว ซึ่งเป็นความเชื่อหากขอขมาแล้ว จะทำให้ต้นข้าวอุดมสมบูรณ์ เจริญงอกงาม ได้ผลผลิตดี
          นายชูศิลป์ ชีช่วง ผู้ใหญ่บ้านหมู่ 1 กล่าวว่า การทำพิธีเป็นผู้สูงอายุมีความรู้ถูกถ่ายทอดสืบต่อกันมา การทำพิธีเป็นความนอบน้อมต่อธรรมชาติ เป็นการสร้างขวัญกำลังใจว่า ที่มีข้าวครูอยู่ตรงที่ทำพิธีนี้ จะต้องเป็นพันธุ์ข้าวที่คัดไว้อย่างดี ส่วนข้าวที่ปลูก 9 กอ ในพิธีนี้ต่อไป เมื่อข้าวตั้งท้องก็จะมาทำพิธีบูชาแม่โพสพตรงนี้อีก โดยชาวกะเหรี่ยงมีความเชื่อว่าตรงนี้ยังคงมีชีวิตอยู่ เป็นความผูกพันที่มีต่อกันมา สำหรับศูนย์พัฒนาราษฎรบนพื้นที่สูงจะพยายามรื้อฟื้นและให้ทำสืบต่อกันไป
          สำหรับการปลูกจะมีการลงแขกช่วยกัน ช่วยประหยัดค่าแรง สร้างความรักสามัคคีในชนเผ่านี้ด้วย คนไหนสนใจอยากมาร่วมกิจกรรมสามารถเข้ามาได้ ถือเป็นการสร้างเครือญาติร่วมกัน และยังได้ขึ้นมาเที่ยวดูทัศนียภาพบนยอดเขา ดูวิถีชีวิตการหยอดข้าวไร่กะเหรี่ยง นอกจากนี้ห่างระยะไปประมาณ 1 เดือน จะมีฝูงนกเงือก ฝูง ๆ ละ 50 – 60 ตัว พาบินกันมาหาคู่ หากินลูกไม้ พอจับคู่ได้ ลูกไม้หมดกินก็จะกลับถิ่น ที่นี่จึงมีการอนุรักษ์เรื่องของนกเงือกด้วย
          นางจิระนันท์ เจียมเจริญ ผู้อำนวยการศูนย์พัฒนาราษฎรบนพื้นที่สูง จ.ราชบุรี กล่าวว่า อยากค้นหาตัวตนของชาวกะเหรี่ยงราชบุรีจริงๆว่ามีด้านไหนบ้าง มีด้านหนึ่งที่ค้นเจอคือ วิถีการปลูกข้าวไร่ เป็นการแสดงการมีตัวตัวว่าเขาได้อยู่สอดคล้องกับธรรมชาติอย่างไร ทำเรื่องงานบุญข้าวใหม่เป็นงานที่แสดงให้เห็นถึงอัตลักษณ์ตัวตนของพี่น้องกะเหรี่ยง เรื่องการขอบคุณพระแม่โพสพ การอยู่ร่วมกับธรรมชาติอย่างลงตัว จะเห็นตัวตนที่แท้จริงของพี่น้องที่หลายคนจะเรียกเขาว่าเป็นชาวเขา
         ซึ่งบรรยากาศการจัดกิจกรรมครั้งนี้ มีชาวไทยเชื้อสายกะเหรี่ยง ผู้สูงอายุ ผู้นำชุมชน เยาวชน ชาวบ้านแต่งกายชุดชนเผ่ากะเหรี่ยงมาร่วมพิธีปลูกข้าว เพื่อความเป็นสิริมงคล จากนั้นได้นำอุปกรณ์คล้ายพลั่วต่อไม้ยาวเป็นด้ามจับ แซะดินให้เป็นหลุมขนาดเล็กเป็นแถวไล่ระดับลงมา ส่วนอีกชุดก็จะนำเมล็ดข้าวเปลือกที่ใส่ไว้ในกระบอกไม้ไผ่ เทใส่มือแล้วหยอดลงหลุมก่อนใช้ดินกลบตาม ถือเป็นภาพความสามัคคีของชาวบ้านในชุมชนที่ได้ร่วมแรงร่วมใจกันที่จะช่วยกันฟื้นฟูและอนุรักษ์วัฒนธรรมการปลูกข้าวไร่

สามารถติดตามข่าวสารอื่นๆได้ก่อนใครที่ https://www.siameagle.com
หรือ https://www.facebook.com/siameaglenews/